Cúm A Là Gì? Nguyên Nhân Và Triệu Chứng

Cúm A là gì?

Cúm A (Influenza A) là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm A gây ra, thuộc họ Orthomyxoviridae. Các chủng virus phổ biến như A/H1N1, A/H3N2, A/H5N1, A/H7N9 có khả năng biến đổi liên tục, tạo ra các biến chủng mới với khả năng lây lan nhanh chóng, gây ra những đợt dịch bệnh nghiêm trọng trên toàn cầu.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cúm A là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các đợt dịch cúm mùa hàng năm và thậm chí có nguy cơ gây đại dịch toàn cầu nếu không được kiểm soát kịp thời. Việc hiểu rõ về virus cúm A sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe bản thân cũng như cộng đồng.

Triệu chứng của cúm A

Triệu chứng của cúm A thường xuất hiện đột ngột và kéo dài từ 3-7 ngày, bao gồm:

• Sốt cao đột ngột (trên 38°C)
• Đau đầu dữ dội, đau họng, khô rát cổ họng
• Ho khan, ho có đờm, hắt hơi liên tục
• Chảy mũi, nghẹt mũi, khó thở
• Đau nhức cơ bắp, mệt mỏi toàn thân
• Ớn lạnh, đổ mồ hôi
• Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy (thường gặp ở trẻ nhỏ)

Ở những người có hệ miễn dịch suy yếu như trẻ em, người già, phụ nữ mang thai hoặc người mắc bệnh mãn tính, cúm A có thể tiến triển nặng và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.

Biến chứng nguy hiểm của cúm A

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, cúm A có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm phổi cấp tính: Phổ biến nhất và có thể gây suy hô hấp nặng.
• Viêm tai giữa, viêm xoang: Đặc biệt phổ biến ở trẻ em.
• Viêm cơ tim, suy tim cấp: Ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tim mạch.
• Viêm não, viêm màng não: Hiếm gặp nhưng có thể gây tử vong.
• Làm trầm trọng bệnh lý nền: Như tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) hoặc hen suyễn.

Nguyên nhân và con đường lây truyền

Virus cúm A lây lan chủ yếu qua:

• Giọt bắn đường hô hấp: Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện.
• Tiếp xúc trực tiếp: Chạm vào người bệnh hoặc sử dụng chung đồ dùng cá nhân.
• Bề mặt nhiễm virus: Virus có thể tồn tại nhiều giờ trên bề mặt đồ vật như tay nắm cửa, điện thoại, bàn phím máy tính.
• Tiếp xúc với động vật mang virus: Gia cầm, lợn hoặc chim hoang dã có thể là ổ chứa virus cúm A.

Các chủng virus cúm A phổ biến

1. Cúm A/H1N1: Gây đại dịch toàn cầu năm 2009, lây lan nhanh nhưng hiện đã có vắc xin phòng ngừa.
2. Cúm A/H3N2: Gây ra các đợt cúm mùa hàng năm, thường gây triệu chứng nặng ở người lớn tuổi và trẻ nhỏ.
3. Cúm A/H5N1: Cúm gia cầm có tỉ lệ tử vong cao, chủ yếu lây từ gia cầm sang người.
4. Cúm A/H7N9: Dù ít lây từ người sang người nhưng có nguy cơ đột biến, gây dịch lớn nếu không kiểm soát tốt.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc cúm A

• Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và người già trên 65 tuổi
• Phụ nữ mang thai hoặc mới sinh
• Người mắc bệnh mãn tính: Như bệnh tim mạch, tiểu đường, hen suyễn
• Người suy giảm miễn dịch: Người nhiễm HIV/AIDS, người đang điều trị ung thư hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch
• Nhân viên y tế và người chăm sóc bệnh nhân cúm

Cách phòng ngừa cúm A hiệu quả

• Tiêm vắc xin cúm hàng năm: Biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ cơ thể khỏi các chủng cúm phổ biến.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đeo khẩu trang nơi công cộng.
• Tăng cường sức đề kháng: Ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin C, tập thể dục đều đặn.
• Vệ sinh môi trường sống: Khử trùng bề mặt thường xuyên tiếp xúc, giữ không gian thông thoáng.
• Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc gần nếu có dấu hiệu cảm cúm, nghỉ ngơi và thăm khám sớm.
• Che miệng khi ho hoặc hắt hơi: Dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che, sau đó rửa tay sạch sẽ.
• Theo dõi thông tin dịch tễ: Cập nhật tin tức y tế và tuân thủ khuyến cáo từ cơ quan y tế.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nên đến ngay cơ sở y tế nếu xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng như:

• Sốt cao liên tục không giảm sau 48 giờ
• Khó thở, thở nhanh, đau tức ngực
• Lú lẫn, co giật, mất ý thức
• Nôn mửa nhiều, dấu hiệu mất nước

Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp hạn chế biến chứng, giảm nguy cơ lây lan và bảo vệ sức khỏe lâu dài cho bản thân và cộng đồng.

Nâng cao ý thức cộng đồng trong phòng chống cúm A

Phòng chống cúm A là trách nhiệm chung của mỗi cá nhân và toàn xã hội. Việc tăng cường nhận thức, thực hiện các biện pháp phòng ngừa và tích cực tham gia tiêm phòng sẽ giúp giảm thiểu sự lây lan của virus, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và ngăn ngừa nguy cơ bùng phát các đợt dịch lớn.

Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về cúm A, giúp bạn hiểu rõ và chủ động phòng ngừa để bảo vệ bản thân và những người xung quanh. Đừng quên chia sẻ kiến thức này để lan tỏa giá trị sức khỏe đến mọi người nhé!

THÔNG TIN LIÊN HỆ

Số Điện Thoại: 0929 273 888

Zalo: Bác Sĩ Dung 0929 273 888

Fanpage: Dr Thùy Dung  (Bác sĩ Dung)

Website: drthuydung.com

TikTok: Dr Thuỳ Dung

Youtube: Dr Thuỳ Dung